SERMON ON 24.6.2018 (Pathianni) Chawhnu Inkhawm
Thupui : I DINTHAR LEH ANG U
Bible : Nehemia 1:1-9; 2:17-18
Nikum deuh mai kha ni tain ka hria, K|P Kumchanve intawhkhawm lai tho hi niin ka hria ka hun kha a inherchhuak a, tunah hian a intawng leh chiah bawk a. A \ha zawk a ni chek ang chu maw?
Kan Bible chang chhiarah khan Nehemia khan Jerusalem Kulh bang te a chim tih leh a kawngkhar te pawh a kan thu a hriat khan a lungngaiin a \ap a ni tih kan hmu a. An thlahtute thlan awmna a rama, a kawngkharte a kan vek lai khan hlim hmel a pu thei lo a ni. Hetah hian thla li (4) zet chu chaw ngheiin lungngaiin a \awng\ai a ni.
Heta Nehemia lungngaia, \hu chawt a, \ap ta ang em hi chu kan ni lo a nih pawhin kan zingah pawh hian kan rama kulh bangte a chim a ni tih ngaihtuaha hrethiam te chu kan awm mai thei a ni.
Sap ho hian - thil a \ha zawng leh a eng zawng hlira thlir thin leh a thim zawng hlira thlir \hin hi sawi dan an \awngkam khat (word) khat ve ve chauhin an nei a. Chu chu Optimists - A eng zawng hlira thil thlir \hin leh Pessimist - A thim zawng hlira thil thlir \hin te an ni. Vawiina kan thusawiah hian Pessimist ka nih avanga heti zawnga sawiah hian min lo ngai lo ula. Mi\ha tam tak he ram veng him hram hram hi an la awm a, nakinah chuan thil hi a tha zawngin a la inher rem em ang chu maw! tih hi ka thlir dan ve tho a ni.
Tichuan, Nehemia khan ti leh ila, Jerusalem kulh bang chim te kha a vei em avangin tun din thar leh a ngai a, miten an diriam a, an hmusit a. Hmelma tan beih an awlsam lutuk dawn a, a kawngkhar kang te kha duh duh a hmelma te leh an chhiatna zawng rengtute tan luhchhuahna awlsam em em a nih kha a vei a ni. Chu chu siam\hat duhin chaw a nghei a, a \awng\ai a, hlim hmel pawh a pu thei tawh lo a. Lal hnena no hlan tura a lo din pawh khan lungngai hmel puin lal bulah a inlan ta a ni.
Tichuan a tawi zawngin, Lal Artezerzia khan a thil dilte kha a lo phalsak a, Jerusalem kulh bang chim leh a kawngkhar chhia te siamtha leh tur khan a kal ta a ni. Tichuan hmun hrang hrangah kala survey kualin a chhiat dan leh siamthat theih dan tur kawng a zawng a. Tichuan, a survey zawh hnuah khang Juda Puithiamte leh Roreltute leh mi \hate ho kha kokhawmin a lokal chhan tihhlawhtlinna tur khan Jerusalem kulh dinthar leh turin a sawm ta a ni tih kan hmu a ni.
Jerusalem hi Davidan Jebus ho luah lai chhuhsakin a khawpui atan a puang a. Khawpui dangte ang lo takin Jerusalem hian beihna a tawk ngun hle a, chhinchhiah theih chinah \um 52 lai beih a tawk a, inman leh man nawn \um 44 tawkin, \um 23 ngawt hual behin a awm tawh a, \um 2 ngawt dingchhuak leh tur awm tawh lo khawpa tihchhiat vek a ni nghe nghe.
Vawiinah hian Kohhran mal ang leh helai Ramthar Veng ang ngawt zawng hian ka rilruin a thlir ber lova, Kan Mizoram pumpui han thlir hian enge kan an ve tih hi kan han thlir hmasak tur chu a ni.
Jerusalem kulh bang leh kawngkhar kang te ang khan kan ram kulh bang leh kawngkhar te hi a lo kang ve reng angem le? Kan Politics khelhnaah te hian kulhbang tih tur alawi hi kan lo nei ngut lo a ni mai angem? Chawhma Sunday schoolah khan Lal ropui Solomona chanchin kan zir a, Nizana kan trainingnaah phei chuan Mizoram chhung kan sawi \hat duh loh laiin kan chhehvela Ram hruaitu \ha tak tak mahni aia mipuite ngaihtuah zawk chanchin te kan ngaithla a ni. Lal leh roreltu mahni aia Mipui te ngaihtuah zawk chanchin hi he kan ramah hian sawi tur kan nei em le? Party politics zawnga kan sawi dawn chuan kan inhnial thei viau in a rinawm reng a. Mahse mipuiin kan hriat mai, sawisel theih loh khawpa chianga mipui ten kan fak rawn hi an awm ngut em le? An awm lo anih chuan Kan ram inrelbawlnaa a hnarkaitute ber chutiang an nih si chuan kan kulh bang hia a chim hek huam a ni mai lo maw? a kawngkapui te hi a chim ni mai lo maw? Kan hmuhtheih rengah thil thleng mekah te hian a lang mai ang a. Ram siamthat chungchang han sawi ve hlek ila, eirukna a nasa lutuk a, a tih theih loh ang tih leh tawl mai \hin te hi. Sawi thui lem loh pawhin a chiang a ni ti rawh u. Kan ram thenawm mai dinhmun\han nasat zia hahipa sawi tur a awm laiin kan ram kan chenbeh bikzia leh rualawh a natzia sawi ngai leh \hin ringawt pawh hian thil chu a ti chiang mai lawm ni?
Anih leh kan khawtlang nun hrim hrimah hian in en leh ang u hmiang. Heti tak maia HIV AIDS darh chak ta mai te. Ngaihtuah chian pawh ngamawm loh khawpa rapthlak inthahna mak pui pui thleng ta fo mai te. Tunhma deuh kha chuan zu leh ruihhlo dang leh ruk ruk, tualthah tih vel chung changa an sawi \hin chu - broken family-ah a nasa tih a ni \hin tunah hian enge kan dinhmun le. Keini chhung te ngei ngei pawh hetiang sualna hian min manin min run mek zawng a nih tak hi. Mi zingah chuan broken chu kan ni lo kan ti ve si chu a nih hi mawle!!
Kan Kristianna nun bang hi a chim a ni mai lo maw? Pathianni apianga Biak Ina Inkhawm, chu mai pawh la ni lova inkhawm hrang hrang nei leh Kohhran pawh mumal taka inrelbawl si ramah hian enge maw kan tih tak hi le? A hmaa kan sawite nen pawh khan a inzawm vek mai tirawh u. Hetianga Kristian \ha tak ni anga lang vek siin bazara kan thil zawrh duh danah te, mahni tana hlawk tur a nih phawt chuan dawt sawi mai pawh kan hreh loh dan leh lem kan chan hreh loh danah te hian engemawni dik lo hi chu a awm a ni..
Jeremia 9:3 An lei chu thal ngûl angin dâwtah an hmang a, Ramah an \hang lian, thutakah \hang lovin, Sual lamah an \hang zêl a,kei mi hre lo vin,Tih hi LALPA thu chhuak a ni. tih ang kha kan lo ni palh tawh mai em?
Hmelma tana awlsam taka hneh min ti harsa tu kan kulh bang hi a chim a ni mai lo maw? Keimahnia thil \ha awm ve chhun ang ang pawh awlsam taka ruksak theih tur duh duha an luhchhuahna turin kan khar tur ber kan kawngkhar te hi a kang chhia a ni lo maw?
Ka sawi chhuah leh \hin pakhat chu Heti taka inrelbawlna \ha Kohhran ngeiah pawh hian engemawni mamawh leh tlakchham hi chu kan nei a niang a? tih hi a ni. A chhan chu kan inkhawmin pun lam aia kiam lam kan pan hret hret nia lang ta te hi? kan tualchhung kohhran mai a ni lo, Mizorama kohhran tina thil thleng mek a ni kan sawi ni. engemaw sawi chhuah remchiah si lo inkher neuh neuh te, pawn lam a\anga lang \ha fu si hian nget ru tlat te hi kan awm thei a ni mai angem? Dawt ni si lo, a tak ni ngei si! kohhran huang chhunga talhtum hial lek duhna thleng te kha kan hriat \heuh ka ring. Mizo hnahthlak chu Kristian ni ngei tura ngaih kan nih laia Sakhaw dang betute zawmpui hreh tak miah lohna te hi? Vei tur chu a tam a ni tih rawh u... Kan chan lohna lam khanah hian hmelmapa hian luhrukna \hate hi a nei a ni mai lo maw. Kan vei loh leh kan ngaihthah lamah hian, a nih loh pawhin vei nachang pawh kan hriat loh leh vei ngaihna pawh kan hriat loh lamah hian kan kulhbang te hi a lo chim ru reng a ni ang a.
Nehemia hun hma hretah khan Zerubabela leh Puithiam Ezra ho khan Jerusalemah hian Sala man bang te kha leh lehin Temple chu an lo din thar leh a. an Pathian biak pawh a pangngaiin an kalpui a, urhsun takin Pathian kha an lo be \hin a. Mahse hmelma te khan an nuihzat a, an diriam a, an hmusit tho si.
Biak Inah kan inkhawm a, Urhsun taka Pathian kan bia kan tih mek lai hian ringlomite nen kan khawtlang nun te, Kan Politics nun te, a inang reng tho bawk si. |henkhatah phei chuan kan chhe zawk an la ti leh ta nghal a niah..
Hawh u, khawiah hian nge kan kulh bang a chim? engah hian nge kan kulh kawngkharte a kan chhiat a, hmelmapa hian min zuam viau mai tih hi i ngaihtuah tlang ang u. Kei ni hian kan dinthar leh loh chuan kan tu leh kan fate tan hian Mizoram hi chenna tlak lohah kan siam palh ang tih a hlauhawm.
Jeremia 6:14 Ka mite hliamte chu, ngaihsam takin, “A \ha alawm, a tha alawm,” tiin an thawi a, A tha hauh si lo va.
tih ang mai khan kan awm palh ang tih a hlauhawmin ka hria.
A chang dawt leh chiaha a sawi, 6:15 “Thil tenawm an tih pawhin an zak êm ni? Hnai lo ve, an zak tawp lo va, an hmai pawh a sen hek lo: Chuvangin tlute zingah chuan an tlu ve ang: Anni ka hrem hunah chuan paihthlakin an awm ang. LALPAN a ti...., tih kha kan tuar ve palh ang e..
He thuah hian rei tak satliah mai ni lo, Sermon puitling vawi hnih vawi thuma sawi tham, sawi tur tam tak a awm ani tirawh uu... Amaherawh chu, Pathianni chawhnu te a ni a, mi kan menrei \han lai, mutthluk awlsam hunlai a ni bawk a, tehkhin thu dangah pawh pengkawi chiam loin tih tawp deuh mai tum ilangin.
Zawlnei Ezekiela lehkhabua kan hmuh -
22:29 Rama mipuite chuan hnehchhiah an hmang a, rawk an ching a, a ni, mirethei leh tlachhamte chu an hnehsawh a, diklo takin mikhualte an hnehchhiah \hin.
22:30 Ram chu ka tihchhiat loh nân an zing ata dai theu tûr leh ram chhana ka hmaa \ang tûr mi ka zawng a, ka hmu si lo va.
22:31 Chuvangin an chungah ka thinrimna chu ka leihbaw ta a, ka thinurnain meiin ka hâlral ta hlawm a ni; an awmdan ngei chu an chungah ka rawn thlen a ni, tih hi LALPA PATHIAN thu chhuak a ni,’ ti rawh,” a ti a.
tih ang kha kan nih lohna turin, sawichhiat leh hmelmapa tana zuamawma kan awm tawh lohna turin, hawh u, khawiah hian nge kan kulh bang te a chim a, a kawngkharte a kan? tih hi i zawng chhuak ila.
Zakaria 8:23-a kan hmuh
Sipaihote LALPA chuan heti hian a ti a ni:
Chûng nîahte chuan heti hi a la ni ang a,
Mi sawm, hnam ze tinreng a\anga lo chhuakte chuan
Juda mi pakhat fenfualah an vuanin an chelh ang a,
I hnênah Pathian a awm tih kan hriat avângin
I hnênah kan kal ve dâwn e, an ti ang, a ti a.
a tih anga kan awm theihna turin, kan hnenah hian Pathian a awm a, chu chu kan chhehvela mite hian an hriat avanga kan hnena an lokal chak ve theih nan kan Kulhbang chim hi I dinthar leh ang u, tiin kan insawm a ni.
Lalpan a thu malsawm rawh se
Thupui : I DINTHAR LEH ANG U
Bible : Nehemia 1:1-9; 2:17-18
Kan Bible chang chhiarah khan Nehemia khan Jerusalem Kulh bang te a chim tih leh a kawngkhar te pawh a kan thu a hriat khan a lungngaiin a \ap a ni tih kan hmu a. An thlahtute thlan awmna a rama, a kawngkharte a kan vek lai khan hlim hmel a pu thei lo a ni. Hetah hian thla li (4) zet chu chaw ngheiin lungngaiin a \awng\ai a ni.
Heta Nehemia lungngaia, \hu chawt a, \ap ta ang em hi chu kan ni lo a nih pawhin kan zingah pawh hian kan rama kulh bangte a chim a ni tih ngaihtuaha hrethiam te chu kan awm mai thei a ni.
Sap ho hian - thil a \ha zawng leh a eng zawng hlira thlir thin leh a thim zawng hlira thlir \hin hi sawi dan an \awngkam khat (word) khat ve ve chauhin an nei a. Chu chu Optimists - A eng zawng hlira thil thlir \hin leh Pessimist - A thim zawng hlira thil thlir \hin te an ni. Vawiina kan thusawiah hian Pessimist ka nih avanga heti zawnga sawiah hian min lo ngai lo ula. Mi\ha tam tak he ram veng him hram hram hi an la awm a, nakinah chuan thil hi a tha zawngin a la inher rem em ang chu maw! tih hi ka thlir dan ve tho a ni.
Tichuan, Nehemia khan ti leh ila, Jerusalem kulh bang chim te kha a vei em avangin tun din thar leh a ngai a, miten an diriam a, an hmusit a. Hmelma tan beih an awlsam lutuk dawn a, a kawngkhar kang te kha duh duh a hmelma te leh an chhiatna zawng rengtute tan luhchhuahna awlsam em em a nih kha a vei a ni. Chu chu siam\hat duhin chaw a nghei a, a \awng\ai a, hlim hmel pawh a pu thei tawh lo a. Lal hnena no hlan tura a lo din pawh khan lungngai hmel puin lal bulah a inlan ta a ni.
Tichuan a tawi zawngin, Lal Artezerzia khan a thil dilte kha a lo phalsak a, Jerusalem kulh bang chim leh a kawngkhar chhia te siamtha leh tur khan a kal ta a ni. Tichuan hmun hrang hrangah kala survey kualin a chhiat dan leh siamthat theih dan tur kawng a zawng a. Tichuan, a survey zawh hnuah khang Juda Puithiamte leh Roreltute leh mi \hate ho kha kokhawmin a lokal chhan tihhlawhtlinna tur khan Jerusalem kulh dinthar leh turin a sawm ta a ni tih kan hmu a ni.
Jerusalem hi Davidan Jebus ho luah lai chhuhsakin a khawpui atan a puang a. Khawpui dangte ang lo takin Jerusalem hian beihna a tawk ngun hle a, chhinchhiah theih chinah \um 52 lai beih a tawk a, inman leh man nawn \um 44 tawkin, \um 23 ngawt hual behin a awm tawh a, \um 2 ngawt dingchhuak leh tur awm tawh lo khawpa tihchhiat vek a ni nghe nghe.
Vawiinah hian Kohhran mal ang leh helai Ramthar Veng ang ngawt zawng hian ka rilruin a thlir ber lova, Kan Mizoram pumpui han thlir hian enge kan an ve tih hi kan han thlir hmasak tur chu a ni.
Jerusalem kulh bang leh kawngkhar kang te ang khan kan ram kulh bang leh kawngkhar te hi a lo kang ve reng angem le? Kan Politics khelhnaah te hian kulhbang tih tur alawi hi kan lo nei ngut lo a ni mai angem? Chawhma Sunday schoolah khan Lal ropui Solomona chanchin kan zir a, Nizana kan trainingnaah phei chuan Mizoram chhung kan sawi \hat duh loh laiin kan chhehvela Ram hruaitu \ha tak tak mahni aia mipuite ngaihtuah zawk chanchin te kan ngaithla a ni. Lal leh roreltu mahni aia Mipui te ngaihtuah zawk chanchin hi he kan ramah hian sawi tur kan nei em le? Party politics zawnga kan sawi dawn chuan kan inhnial thei viau in a rinawm reng a. Mahse mipuiin kan hriat mai, sawisel theih loh khawpa chianga mipui ten kan fak rawn hi an awm ngut em le? An awm lo anih chuan Kan ram inrelbawlnaa a hnarkaitute ber chutiang an nih si chuan kan kulh bang hia a chim hek huam a ni mai lo maw? a kawngkapui te hi a chim ni mai lo maw? Kan hmuhtheih rengah thil thleng mekah te hian a lang mai ang a. Ram siamthat chungchang han sawi ve hlek ila, eirukna a nasa lutuk a, a tih theih loh ang tih leh tawl mai \hin te hi. Sawi thui lem loh pawhin a chiang a ni ti rawh u. Kan ram thenawm mai dinhmun\han nasat zia hahipa sawi tur a awm laiin kan ram kan chenbeh bikzia leh rualawh a natzia sawi ngai leh \hin ringawt pawh hian thil chu a ti chiang mai lawm ni?
Anih leh kan khawtlang nun hrim hrimah hian in en leh ang u hmiang. Heti tak maia HIV AIDS darh chak ta mai te. Ngaihtuah chian pawh ngamawm loh khawpa rapthlak inthahna mak pui pui thleng ta fo mai te. Tunhma deuh kha chuan zu leh ruihhlo dang leh ruk ruk, tualthah tih vel chung changa an sawi \hin chu - broken family-ah a nasa tih a ni \hin tunah hian enge kan dinhmun le. Keini chhung te ngei ngei pawh hetiang sualna hian min manin min run mek zawng a nih tak hi. Mi zingah chuan broken chu kan ni lo kan ti ve si chu a nih hi mawle!!
Kan Kristianna nun bang hi a chim a ni mai lo maw? Pathianni apianga Biak Ina Inkhawm, chu mai pawh la ni lova inkhawm hrang hrang nei leh Kohhran pawh mumal taka inrelbawl si ramah hian enge maw kan tih tak hi le? A hmaa kan sawite nen pawh khan a inzawm vek mai tirawh u. Hetianga Kristian \ha tak ni anga lang vek siin bazara kan thil zawrh duh danah te, mahni tana hlawk tur a nih phawt chuan dawt sawi mai pawh kan hreh loh dan leh lem kan chan hreh loh danah te hian engemawni dik lo hi chu a awm a ni..
Jeremia 9:3 An lei chu thal ngûl angin dâwtah an hmang a, Ramah an \hang lian, thutakah \hang lovin, Sual lamah an \hang zêl a,kei mi hre lo vin,Tih hi LALPA thu chhuak a ni. tih ang kha kan lo ni palh tawh mai em?
Hmelma tana awlsam taka hneh min ti harsa tu kan kulh bang hi a chim a ni mai lo maw? Keimahnia thil \ha awm ve chhun ang ang pawh awlsam taka ruksak theih tur duh duha an luhchhuahna turin kan khar tur ber kan kawngkhar te hi a kang chhia a ni lo maw?
Ka sawi chhuah leh \hin pakhat chu Heti taka inrelbawlna \ha Kohhran ngeiah pawh hian engemawni mamawh leh tlakchham hi chu kan nei a niang a? tih hi a ni. A chhan chu kan inkhawmin pun lam aia kiam lam kan pan hret hret nia lang ta te hi? kan tualchhung kohhran mai a ni lo, Mizorama kohhran tina thil thleng mek a ni kan sawi ni. engemaw sawi chhuah remchiah si lo inkher neuh neuh te, pawn lam a\anga lang \ha fu si hian nget ru tlat te hi kan awm thei a ni mai angem? Dawt ni si lo, a tak ni ngei si! kohhran huang chhunga talhtum hial lek duhna thleng te kha kan hriat \heuh ka ring. Mizo hnahthlak chu Kristian ni ngei tura ngaih kan nih laia Sakhaw dang betute zawmpui hreh tak miah lohna te hi? Vei tur chu a tam a ni tih rawh u... Kan chan lohna lam khanah hian hmelmapa hian luhrukna \hate hi a nei a ni mai lo maw. Kan vei loh leh kan ngaihthah lamah hian, a nih loh pawhin vei nachang pawh kan hriat loh leh vei ngaihna pawh kan hriat loh lamah hian kan kulhbang te hi a lo chim ru reng a ni ang a.
Nehemia hun hma hretah khan Zerubabela leh Puithiam Ezra ho khan Jerusalemah hian Sala man bang te kha leh lehin Temple chu an lo din thar leh a. an Pathian biak pawh a pangngaiin an kalpui a, urhsun takin Pathian kha an lo be \hin a. Mahse hmelma te khan an nuihzat a, an diriam a, an hmusit tho si.
Biak Inah kan inkhawm a, Urhsun taka Pathian kan bia kan tih mek lai hian ringlomite nen kan khawtlang nun te, Kan Politics nun te, a inang reng tho bawk si. |henkhatah phei chuan kan chhe zawk an la ti leh ta nghal a niah..
Hawh u, khawiah hian nge kan kulh bang a chim? engah hian nge kan kulh kawngkharte a kan chhiat a, hmelmapa hian min zuam viau mai tih hi i ngaihtuah tlang ang u. Kei ni hian kan dinthar leh loh chuan kan tu leh kan fate tan hian Mizoram hi chenna tlak lohah kan siam palh ang tih a hlauhawm.
Jeremia 6:14 Ka mite hliamte chu, ngaihsam takin, “A \ha alawm, a tha alawm,” tiin an thawi a, A tha hauh si lo va.
tih ang mai khan kan awm palh ang tih a hlauhawmin ka hria.
A chang dawt leh chiaha a sawi, 6:15 “Thil tenawm an tih pawhin an zak êm ni? Hnai lo ve, an zak tawp lo va, an hmai pawh a sen hek lo: Chuvangin tlute zingah chuan an tlu ve ang: Anni ka hrem hunah chuan paihthlakin an awm ang. LALPAN a ti...., tih kha kan tuar ve palh ang e..
He thuah hian rei tak satliah mai ni lo, Sermon puitling vawi hnih vawi thuma sawi tham, sawi tur tam tak a awm ani tirawh uu... Amaherawh chu, Pathianni chawhnu te a ni a, mi kan menrei \han lai, mutthluk awlsam hunlai a ni bawk a, tehkhin thu dangah pawh pengkawi chiam loin tih tawp deuh mai tum ilangin.
Zawlnei Ezekiela lehkhabua kan hmuh -
22:29 Rama mipuite chuan hnehchhiah an hmang a, rawk an ching a, a ni, mirethei leh tlachhamte chu an hnehsawh a, diklo takin mikhualte an hnehchhiah \hin.
22:30 Ram chu ka tihchhiat loh nân an zing ata dai theu tûr leh ram chhana ka hmaa \ang tûr mi ka zawng a, ka hmu si lo va.
22:31 Chuvangin an chungah ka thinrimna chu ka leihbaw ta a, ka thinurnain meiin ka hâlral ta hlawm a ni; an awmdan ngei chu an chungah ka rawn thlen a ni, tih hi LALPA PATHIAN thu chhuak a ni,’ ti rawh,” a ti a.
tih ang kha kan nih lohna turin, sawichhiat leh hmelmapa tana zuamawma kan awm tawh lohna turin, hawh u, khawiah hian nge kan kulh bang te a chim a, a kawngkharte a kan? tih hi i zawng chhuak ila.
Zakaria 8:23-a kan hmuh
Sipaihote LALPA chuan heti hian a ti a ni:
Chûng nîahte chuan heti hi a la ni ang a,
Mi sawm, hnam ze tinreng a\anga lo chhuakte chuan
Juda mi pakhat fenfualah an vuanin an chelh ang a,
I hnênah Pathian a awm tih kan hriat avângin
I hnênah kan kal ve dâwn e, an ti ang, a ti a.
a tih anga kan awm theihna turin, kan hnenah hian Pathian a awm a, chu chu kan chhehvela mite hian an hriat avanga kan hnena an lokal chak ve theih nan kan Kulhbang chim hi I dinthar leh ang u, tiin kan insawm a ni.
Lalpan a thu malsawm rawh se
A tha lutuk e
ReplyDeleteA ngaihnawm e
ReplyDelete